Sư cụ xơi thịt cầy vụng ở trai phòng. Chú tiểu biết, hỏi:
- Bạch cụ, cụ xơi gì đấy ạ?
Sư cụ đáp:
- Chỉ có mấy miếng đậu phụ.
Lúc ấy có tiếng chó sủa ầm ĩ ngoài cổng. Sư cụ hỏi:
- Cái gì ngoài cổng thế?
Chú tiểu đáp:
- Bạch cụ. Ðậu phụ chùa cắn đậu phụ làng đấy ạ!
2543Sau chiến dịch "Mùa hè xanh", các chiến sĩ đã trở về "đơn vị gốc". Một sinh viên ở TP. HCM đã nhận được lá thư cảm ơn của một "em gái miền Tây" gửi đến. Trong thư có đoạn viết:
- "... Hè qua củn nhờ anh dại cho em biết độc xách, biết coi báo, dí biết viết thơ, em man ơn anh giữ lắm... Em có một cái mông ướt niếu xang năm anh dìa đây nữa, em xẽ cho anh ăn... trái xầu riêng hột lép côm dàng thôm lắm!".
Đọc tới đây, anh SV nọ đổ mồ hôi hột. Thằng bạn đọc ké, cười rầm rầm:
- "... Cái mông ướt, trời ơi, cái mông ướt!".
Đúng ngày mừng khánh thành nhà mới của một gia đình phú ông, cô con gái đưa người yêu mình về giới thiệu với gia đình. Sau bữa cơm thân mật, chàng rể tương lai và bố vợ ngồi uống nước với nhau. Thấy anh chàng có vẻ ít nói, bố cô gái mở lời hỏi chàng.
- Cậu thấy ngôi nhà này thế nào?
- Nhà to và đẹp thật, lại toàn gỗ tốt, thế này mà cháy thì khó chữa lắm đây!
- ??? ^o^???!
1210Về ở với anh đi
Sáng nay chị đứng trước gương, bỗng giật mình khi phát hiện thấy ở thái dương có vài sợi tóc đã bạc trắng. Một luồng điện như chạy lướt qua người, chị trấn tĩnh nhủ thầm, cũng tới tuổi bốn mươi lăm rồi còn gì! Hai thằng con trai, một đứa vào đại học, một đứa đã cuối cấp hai.
Gần hai chục năm lo lắng tất bật vừa đi làm, vừa nuôi con ăn học, tạo dựng cho chồng nhiều thời gian cơ hội có được một vị thế trong cơ quan. Thế rồi công lao của chị, ông trời cũng đền bù xứng đáng. Chồng chị được cử đi làm luận án tiến sĩ ở một nước Đông Âu xa tít tắp và với thời gian dài, nên được tạo điều kiện mang theo cả vợ con. Hai năm trời trôi đi, lại tất bật lắng lo, chăm chút sưởi ấm cho chồng con trên mảnh đất lạnh giá xứ người. Nghĩ đến ngày về nước, sẽ đủ tiền nâng cấp được căn nhà nhỏ vừa mới hóa giá. Có nghề kế toán, đ
- Nào...em gái mua hàng đi, anh bán rẻ cho nha...
Chị sửng sốt về cách nói năng anh em thân tình đường đột của gã, nom cái mặt đến khó chịu...Đã toan quay đi sang hàng khác thì gã đã tít mắt cười ngả ngớn, tay dứ dứ bịch coóc-xê trước mặt chị:
- Anh biết rồi nha...đồng hương đang tìm món này phải không?...Mua cả bịch, tặng luôn đồng hương năm đôi tất chân này nha...
Lần này chị suýt phì cười, mình nói giọng Baéc chính gốc, anh ta chọ chẹ tiếng tiếng - Nhầm to rồi, làm sao mà
Chị tủm tỉm cười trước sự giải thích nghe ra cũng có lý. Gã đ
- Chịu rồi nha...đồng hương chọn đi, kiểu này hơi bị đẹp đó. Đeo vào, chồng sướng,vợ cười suốt đ
- Thôi, thôi ông tướng, bán cho đồng hương năm cái bao nhiêu đây ?
- Rẻ mà...tính đồng hương sáu chục, tặng thêm năm đôi tất nữa đó...
Gã nói cái giá cũng mềm đây, tính đ
- Để cho đồng hương sao đắt thế...Chị cười xã giao còn gã lả lơi xuống giọng:
- Em muốn bao nhiêu, anh chiều...
Bỏ qua như không nghe thấy cách xưng hô anh em suồng sã của gã, ngần ngừ giây lát, chị quyết định trả cái giá nằm ngoài mong muốn của chị:
- Bốn chục, vẫn tặng cho đồng hương năm đôi tất nữa đấy.
- Chiều, chiều riêng mình em thôi nha...Đột nhiên gã nghiêng người thì thầm... Anh chỉ lấy em giá vốn thôi, ba mươi lăm "zua".
- Vậy còn năm đôi tất ? ...Gã đột ngột dúi cả bịch tất vào tay chị, cười nhả nhớt thì thào...Tặng em cả lố mười đôi, kỷ niệm buổi gặp gỡ đầu tiên lưu luyến...Gã cố ý dề dà chạm vào tay chị.
Chị cảm thấy mặt mình hơi đỏ. Quả thực, bị bất ngờ về sự thoải mái, dễ dãi nhanh chóng của gã...Trước mắt chị giờ đây, gã cũng hay hay, vui tính, dễ chịu...Chị chậc lưỡi, vài câu nói tếu táo nơi chợ búa mất gì đâu...Rẻ quá, mấy thứ này mình và thằng con đang cần, quen biết hắn ta để còn mua bán lần sau...Gã đ
- Nói thực nha...trông em rất ấn tượng. Em đang ở đâu? Có gần đây không?
- Không gần mà cũng chẳng xa...Câu trả lời ỡm ờ như từ đâu bay tới, gã nhoài người ra sôi nổi:
- Nhà em thuê bao nhiêu một tháng?
- Ba trăm...Chị nói thủng thẳng trong khi gã trợn mắt ngạc nhiên...
- Trời ơi! mấy người vậy?
%
26nbsp; - Bốn...
- Cả chồng con hả?...Gã nhìn lơ lửng...Anh đoán biết đúng không nha!...
- Sai...bạn bè thôi..Chị cười cười như không biết mình đang nói gì, gã giơ ngón tay trỏ đưa qua đưa lại...
- Thôi mà, anh biết tỏng rồi nha...góp gạo thổi cơm chung chứ gì, cứ gọi là bồ đi...
- Toàn là
- Thực tình nha, nói gần nói xa chẳng qua nói thật. Anh có một mình, nhà phòng rưỡi thoải mái...Về ở với anh đi!
Lần này chị bật cười thành tiếng và nhìn thẳng vào mặt gã, giọng đáp lại lạnh tanh:
- Vội thế...từ từ cần thời gian, xem thế nào đã ...
- Không cần, về ở với anh đi nha! Em khỏi mất tiền thuê nhà, bao giờ muốn đi cũng được...Gã nài nỉ, giọng van lơn.
Chị muốn rũ ra cười nhưng cố nén, cầm lấy gói hàng chị quay lại nói được câu cảm ơn rồi bước vội. Gã đ
- Lần sau lại tới... Anh chờ đấy...Về ở với anh đi nha!
Ra khỏi khu chợ, chị đi chậm lại dường như để cảm nhận một sự hưng phấn tinh thần mà
Chị dừng lại, hỏi thử giá mấy thứ vừa mua, chị muốn khẳng định lần nữa chiến công mình đã được ưu tiên, ưu đãi...
- Lố tất mười đôi, lấy chị một chục, còn coóc-xê chị mua năm cái, em lấy rẻ hai mươi lăm "zua" thôi. Tha hồ chị chọn...
Cô gái vui vẻ thản nhiên chỉ các mặt hàng...Chị sửng sốt tưởng mình nghe nhầm, lẩm nhẩm hỏi lại:
- Tất cả...cũng...ba mươi lăm "zua" !..
- Vâng, đắt hả chị? Thôi được, em mở hàng cần cái vía, bớt chị năm "zua"...Cô gái không chờ xem ý khách, vội vã nhặt hàng bỏ vào túi nilon. Chị cảm thấy mặt mình nóng bừng, luống cuống chẳng nói gì, hụt hẫng bước đi như chạy...Đằng sau, tiếng cô gái bán hàng re ré: "...Này!...Rõ dớ dẩn, sáng ngày ra..." Tai chị ù
Phiva
Sau thế chiến thứ nhất lối 30 năm, hai bạn đồng ngũ gặp nhau. Bấy giờ mỗi người đã hơn sáu mươi tuổi. Nhưng lời hỏi thăm nhau nổ như bắp rang:
Anh có mấy con rồi?
Không có đứa nào cả. Còn anh?
Ơ! Tôi có chín thằng.
Chín cậu trai!
Ừ! Chín đực!
Anh sung sướng quá?
Bơ! Bơ!
Thằng cả làm nghề gì?
Ngoại giao.
Oai chưa? Thằng hai?
Ờ! Cũng một lò với anh nó. Toàn là 
Chà! Thằng ba làm gì?
Kinh tài.
Tuyệt! Thật là quý tử! Còn thằng tư?
Ư! Ư! Thằng tư cũng vào khám như anh nó.
Uý! Sao vậy? Thằng năm thì sao?
Ối chao! Hỏi làm chi anh ơi! Thi sĩ đấy!
Hay lắm! Hay lắm! Thằng sáu!
Làm thơ! Ngâm thơ!
Hừm! Thằng bảy chắc khá hơn.
Sĩ quan bộ binh.
Đúng rồi! Nhà nòi phải nối dòng bố chứ!
Thằng tám thế nào?
Lại là nhà binh ngồi gãi giấy.
Cũng hay! Còn thằng út?
Ờ! Nó sống độc thân... Như tôi vậy.
Nếu em hỏi: "Tình yêu là gì nhỉ ?"
Anh sẽ bảo rằng: "Biết trả lời sao!"
Khi vũ trụ bao la với muôn vạn vì sao
Khi tình yêu con người với trăm ngàn trắc trở
Đừng định nghĩa tình yêu, một điều không thể có!
Hãy nói về tình yêu, như nói với chính mình
Nét trung thực hiền hòa
Nỗi khó khăn, hiện hữu
Anh đã viết cho em muôn ngàn lời tâm sự
Dù thâm tâm chẳng muốn viết bao giờ
Anh đã nói với em trăm ngàn lời yêu thương
Dù hiểu rằng, mình không hề được nói
Anh cảm thấy quanh mình như đêm tối
Cảm tình riêng như muôn mối tơ vò
Mặc cuộc đời muôn ngỏ ngách quanh co
Trong giông bão anh như đò vô hướng
Có đôi lúc thấy chân mình cỏ vướng
Cỏ thật mềm, nhưng thắt chặt tim anh
Bước ra đi, lo hai ngã chia ngăn
Muốn ở lại ! Song sợ tình vụng dại
Suy gẫm tương lai, nghi ngờ hiện tại
Bởi cảm tình vụn dại, vạn đường ra
Thứ cảm tình trên miệng các loài hoa
Có lẽ thật ! Nhưng chưa là vĩnh cửu
Tình cảm ấy đối với anh chưa đủ
Dấu bàn chân chưa in phủ bụi trần
Trên đường đời còn vất vả, gian truân
Với nghề nghiệp hẳn đôi phần túng thiếu
Liệu lúc ấy có còn ai chịu hiểu
Hay mình anh tự hiểu lấy tình anh
Rõ cuộc đời như sợi chỉ mong manh
Nghĩa tri kỷ tan tành theo ảo mộng
Nhưng em hỡi tim anh bừng hy vọng
Mơ ngày mai khi gió lộng ngàn phương
Hai con thuyền chưa dày dạn phong sương
Vẫn kiêu hãnh vươn mình trên sóng cả
Mặc bão biển cố làm cho tan rã
Buộc vùi xương gục ngã dưới chân cồn
Nhưng làm sao ngăn hai mảnh tâm hồn
Vẫn quyện chặt theo với hồn tranh đấu
Anh nhìn em thấy bao điều yêu dấu
Em nhìn anh chưa thấy được lòng anh
Em nhìn đời trong ánh mắt long lanh
Chưa thấy cảnh chiều tà đang vụt xuống
Ở hiện tại em mang nhiều ước muốn
Rồi ngày mai em gặp phải cuồng phong
Giữa cuộc đời như biển cả mênh mông
Em sẽ sống không phút nào thanh thản
Rồi em trách bởi tình anh lãng mạn
Yêu vội vàng không tính toán xa xôi
Để cánh hồng theo con nước buông trôi
Mặc sóng gió dập vùi thân liễu mảnh
Giấc mộng đẹp chỉ còn là ảo ảnh
Hy vọng giờ như viễn cảnh mong manh
Em giận hờn, em đỗ lỗi cho anh
Tại ai bảo rằng anh không nói trước.
Có lẽ ít người trên đời này thương yêu con như cha tôi. Mẹ tôi mất từ lúc tôi lên hai, cha nuôi tôi từ thuở ấy. Người dùng chiếc xe xích lô kiếm sống, cũng là chiếc nôi chở tôi đi khắp nẻo đường thành phố. Thành phố nhỏ miền Trung này, chắc hẳn đã có người bắt gặp. Một người đầu chớm hói, có nước da rám nắng và đứa trẻ gái ngồi trên xe mây, đó là tôi và người cha tội nghiệp. Tất cả tình thương cha dành cho tôi.
Tôi lớn lên trong sự nhọc nhằn thức khuya dậy sớm nai lưng đạp xích lô của cha, giờ đây, tôi đã là cô gái mười bảy tuổi đang học những năm cuối của bậc trung học. Cha hay kể về mẹ bằng những lời ngọt ngào. Cha kể đến mức tôi thuộc lòng về hình ảnh mẹ. Hễ nhắm mắt lại là thấy mẹ hiện lên, khuôn mặt đôn hậu, hai mắt mở to nhìn tôi. Dẫu chiến tranh tàn khốc và thiếu thốn ở chiến trường Tây Nguyên vẫn không tàn phai được sức sống và vẻ đẹp của mẹ - cha bảo mẹ có nụ cười đầm ấm dễ thương - mẹ Thu của con đã cứu cha thoát chết bởi những trận sốt rét ác liệt. Hàng tháng trời cha nằm ở trạm giao liên. Mẹ lội khắp rừng tìm lá thuốc nam sắc cho cha uống. Mẹ xuống bìa rừng bắt giun dùng lá chè xanh rừng chuốt sạch nhớt bắt cha nuốt. Sau khi thoát chết là đói. Ðói đến nỗi tóc và lông mày rụng hết, cha phải dùng cả hai tay mới bò nổi từng bước, mẹ lại lần đến những bản xa xôi của người cùi, không ai dám tới xin bắp về nấu cháo bón cho cha từng thìa... Bao giờ cũng vậy, kể đến đó cha tôi đến bên bàn thờ của mẹ thắp ba nén hương. Miệng cha lầm rầm tâm niệm. Chiếc ảnh của mẹ tuy đã phai màu nhưng vẫn ánh lên mỉm cười cùng cha con tôi.
[center]
*****
[/center]
Tôi thương cha hàng ngày phải làm thay phần việc của mẹ. Lo từng mớ rau, quả cà và cả việc vá may. Nghề đạp xích lô không ai lạ gì. Phải dậy thật sớm đón khách đi chợ, đón khách từ ga tàu về. Nhiều hôm phố, xóm đã cơm nước ngồi xem ti vi cha mới lạch xạch đạp chiếc xe cà khổ về nhà, cha hì hụi lau chùi rồi dùng xích sắt khóa vào chân giường cha nằm, cha bảo đó là con ngựa chiến nuôi sống nhà mình. Mà quả thật, đó là món tiền nghỉ chế độ một lần của cha ngày mẹ mất về nuôi tôi.
Tài sản ngoài ba gian nhà lá trong nhà chẳng có thứ gì đáng giá ngoài chiếc xích lô cũ kỹ. Vẫn hai chiếc giường từ ngày tôi ra đời, chiếc cha nằm đã mọt, có đêm tôi giật mình thức dậy bởi tiếng nghiến răng của mọt. Tôi thương cha nên sớm thành cô gái ngoan. Tôi muốn đỡ phần bếp núc, quét dọn nhà cửa. Căn nhà của cha con tôi là một tổ ấm nho nhỏ. Làm dịu lòng cha thân phận người đạp xe xích lô hèn mọn. Một lần tôi nghe một cô gái chạc tuổi tôi nói như hét vào nhà.
- Xích lô! Ði ga nhé!
Tôi buồn rầu hỏi cha:
- Có nghề gì tốt hơn đạp xích lô không cha?
- Bốc vác, bơm xe...- Nghĩ ngợi một lúc cha tôi cười - Con hiểu cho cha, cha đi lính từ năm mười bảy, lúc chưa kịp rời ghế nhà trường nên chẳng biết nghề ngỗng gì. Mới lại, Thu Trang con ạ! Chiếc xích lô này sẽ đưa con vào trường đại học.
Rồi cha kể cho tôi nghe sự phong phú của "binh chủng" xích lô. Người mù chữ có, người có bằng cấp có, lính có, quan có... Có chàng ban ngày lên bục giảng, đêm đến cùng "con ngựa chiến" ra đi... Cha bảo, nhiều vị khách nước ngoài họ khoái đi xích lô, họ thiếu gì tiền để đi xe du lịch, nhưng thích dong ruổi trên xích lô để ngắm thành phố. Vớ được một người khách ấy đạp bở hơi tai, nhưng cũng hời vì họ hào phóng.
Tôi nghe bao lời điều tiếng về nghề của cha. Họ kể về sự phức tạp của dân xế lô. Nào có bà khách đi chơi đêm không có tiền trả muốn gạt nợ bằng chuyện làm tình, có ông thích cầm nhầm của khách hàng. Tôi tin cha, người có trái tim của người lính.
Những hôm vắng khách cha bảo tôi lên xe ngồi và cha con tôi dong ruổi khắp phố phường. Lúc đó cha tươi cười một cách trẻ trung, nhìn thành phố, người qua lại nói cùng tôi.
- Thu Trang ạ! Có lẽ khi loài người bay vào vũ trụ dong chơi chắc vẫn nhớ đến chiếc xích lô của cha con mình.
Nghe cha nói tôi nhủ thầm, dẫu sao nghề của cha cũng chân chính như trăm ngàn nghề khác, vất vả mới kiếm được đồng tiền. Bạn bè tôi thích cuộc sống đạm bạc của cha con tôi. Các cậu ấy nói cùng cha:
- Bác ạ, Thu Trang sẽ vào đại học bằng "chú ngựa sắt" của bác, rồi ra bác sẽ đỡ khổ.
Tôi muốn kiếm một nghề, đỡ đần cho cha, chắc mẹ tôi ở suối vàng cũng vui lòng...
Có lẽ tôi là người biết chậm nhất. Mấy bà hàng xóm nói đuổi theo tôi:
- Thật khổ cho con bé, mẹ chết đuối chẳng tìm được xác, cha phải bỏ cơ quan về nuôi nó...
- Chậc! Ông ấy có người tình là phải rồi!
- Thì bà bảo nhịn làm sao được. Cha nó nhịn được mười lăm năm là giỏi đó.
- Ðàn ông đàn ang họ vậy cả đấy, đầu gối cắt còn máu thì còn thích nhấp nhổm.
Tôi buồn bởi một lẽ cha không nói thật ra cùng tôi, tôi thề sẽ không như những cô gái khác ích kỷ muốn cha ở vậy hầu hạ mình mãn đời. Tôi thèm những đêm trăng cha chở tôi đi men theo đường phố. Tay người chỉ lên những quả đồi bát úp mọc chi chít thông. Cha bảo ở Tây Nguyên có nhiều thông lắm. Lán giao liên của mẹ và cha ở dưới gốc thông, những đêm trăng sáng, bao giờ mẹ cũng đánh thức cha dậy bằng được. Mẹ bảo: những cây thông nó đang trò chuyện và ngắm trăng đấy!
[center]
*****
[/center]
Thôi rồi, còn đâu những ngày đầm ấm nơi căn nhà lá đạm bạc. Thì đằng nào cha cũng cần có cuộc đời riêng. Sao ta lại phi lý bắt cha phải chịu đựng vắng bóng người vợ, dẫu đó không phải là mẹ. Nhưng thà cha đừng kể nhiều về mẹ, cha như bao người đàn ông bạc tình khác ở cõi đời quên người vợ nằm xuống khi cỏ chưa kịp lên xanh. Nhưng cha cứ kể và cứ kể với giọng ngọt ngào... Cha thắp hương trên bàn thờ của mẹ... Tôi lại phải nhắm mắt lại đã nhìn thấy mẹ hiện lên... Có đêm, học mệt nhoài, nằm thiếp đi, tôi thấy mẹ và cha trở về, mẹ dắt tay cha rón rén nhìn tôi. Cha hết nhìn mẹ lại nhìn tôi như so sánh sự giống nhau. Mẹ xoa đầu tôi, nước mắt mẹ rơi trên trán tôi nóng bỏng. Tôi khóc thét lên như đứa trẻ nhỏ gọi.
- Mẹ ơi! Mẹ của con ơi!
Mở mắt ra chỉ nhìn thấy cha nước mắt rơi lã chã.
Tôi không tin cha tôi có người tình. Nhưng tụi bạn lại thề độc, chúng nó nhìn thấy cha cùng người ta ôm nhau trên xe xích lô. Người đó khóc, còn cha vỗ về...
Tận phút này cũng ít ai thương con như cha. Cha ra đi từ mờ sáng nhưng cơm nước đậy sẵn lồng bàn cho tôi ăn đi học. Tối nào trở về dù khuya cũng mua cho tôi lúc thì quả xoài, hôm thì hộp kẹo, cha gọi tôi khoe chú cá lóc.
- Thu Trang con không nhớ ư? Mẹ con là chúa thích ăn canh cá lóc lắm đó.
Cha làm như tôi được sống với mẹ không bằng. Nghe cha nói tôi vừa bực mình lại vừa thương cha, dưới con mắt cha, tôi vẫn là đứa trẻ dại khờ. Ðược, đằng nào tôi cũng phải làm cho ra nhẽ. Ðể cha tôi và người đó phải ngượng ngùng cho mà xem. Tôi tưởng tượng ra người tình của cha mắt nhìn đi nơi khác để tránh cái nhìn của tôi, còn cha thì nói đứt quãng.
- Thu Trang - con - tha thứ - cho cha!
Tôi mượn bộ quần áo con trai để mặc. Ðầu đội mũ lưỡi trai dài che kín mặt, đeo kính dâm. Ðạp xe từ thành phố ra ga mắt quan sát người đạp xích lô. Quan sát những gốc cây cổ thụ, những đoạn đường vắng vẻ. Ðạp vòng vèo mãi tận khuya mà không thấy cha đâu. Mấy cô gái đi hoang gọi nhau léo nhéo.
- Anh ơi! Em chờ anh hoài... hay vì tình mới mà quên bạn xưa cũ hở anh?
Họ cười phá lên nghe mà nổi cả gai ốc. Không biết trong những người đó, có ai là người tình của cha tôi?
Thất vọng, quay xe đạp qua cầu sắt về nhà. Nhưng kìa chiếc xích lô áp vào gốc cây đầu cầu. Một người đàn bà đang gục vào cha tôi khóc.
Cha vỗ về:
- Nín đi em... trời bắt tội, anh biết làm sao được!
Tôi muốn lao xe đến hét toáng lên. Ôi! Xấu hổ chưa cha ơi! Sao không nói cùng con và lạy trước linh hồn của mẹ mà về ở với nhau cho đàng hoàng.
Nước dưới chân cầu rỉ rả phụ họa cho tiếng khóc của người đàn bà. Tiếng cú rúc cùng đêm lạnh.
Tôi về gian nhà lá mồ côi, lấy chăn trùm kín mặt. Nước mắt tự dưng trào ra.
Cha mãi khuya mới về, gọi tôi mhỏ nhẹ.
- Trang ơi! Quà của con đây này!
Tôi nín lặng hồi lâu, không hiểu sao lại nói cùng cha.
- Cha cưới người ấy đi, con không độc với người ta đâu.
- Không bao giờ... không bao giờ con ạ! - Tiếng nói như bị tắc trong cổ cha.
Bỗng một thời gian tôi nói với cha.
- Tối nay con đi học nhóm, con sẽ ngủ lại ở nhà bạn, cha đừng chờ con.
Cha nhìn tôi một lát rồi hỏi:
- Con đã hẹn với bạn chưa?
Tôi gật đầu thay cho trả lời.
- Hôm nay thì được nhưng lần sau con nên rủ bạn đến học ở nhà ta. Nhà mình vắng, cha khuya mới về.
Nghe cha nói tôi thấy lòng chua chát quá. Cha biết đâu, tôi bắt được cha và người tình ngay ở căn nhà này.
[center]
*****
[/center]
Ðêm trăng sáng. Thành phố nhuốm đầy ánh sao. Tôi lẫn vào đoàn người và xe cộ. Như một thiếu nữ đi dạo chờ người tình, tôi lang thang tới khuya. Rón rén như một tên ăn trộm tôi mò tới cửa sổ. Nơi giường của mẹ tôi, cha và người đàn bà ấy đang ôm chặt lấy nhau. Vai người ấy rung lên tiếng nấc.
Tôi chạy vào nhà cố kìm lấy tiếng la hét:
- Trời ơi! Sao các người lạ lùng vậy? Không biết xấu hổ cùng người mẹ của tôi hay sao?
Bà ta vùng dậy, nghẹn ngào:
- Trời ơi! Kìa... anh!
- Không được... Liên, nghe anh!
Bà ta lại gục đầu vào cha tôi khóc rưng rức. Tôi vùng chạy khỏi nhà. Chạy để khỏi nhìn thấy nỗi khổ trớ trêu dày vò tâm can. Tôi muốn thức trọn đêm nay với nỗi lòng tan nát vì người cha. Tôi đi đến bãi sông bên cầu sắt, nơi cha tôi tìm được bộ quần áo của người mẹ xấu số, cái lần mẹ đi tắm và vĩnh viễn không trở về.
Trời khuya, gió lạnh. Ánh trăng nhạt nhòa chiếu xuống dòng sông. Khúc nhạc cô đơn của dòng sông thấm vào lòng tôi. Tôi nhìn thấy nơi dòng sông như có tiếng ai vẫy gọi: Con ơi... con tội nghiệp...
- Thu Trang... về đi con! - Tôi giật mình quay lại thấy cha tôi cùng chiếc xích lô đến từ lúc nào.
Tủi thân, tôi ôm lấy thành cầu khóc.
Nhìn thấy dáng ảo não của cha, tôi càng khóc to hơn.
- Lên xe đi con! - cha tôi giục.
Không chở tôi về nhà mà ông chở tôi đi dọc phố. Ðêm ắng lặng. Lòng cha tôi cũng nặng buồn. Ðêm trăng, vẫn là đêm trăng sao buồn bã cô đơn. Vẫn là những quả đồi quen thuộc, những hàng thông xếp hàng tít lên cao. Nhưng tôi lại tưởng những cây thông như người đàn bà mặc áo đen đang trèo lên đỉnh mà chẳng bao giờ tới đích. Tiếng hú của con tàu nào vào ga, có phải mọi hôm giờ này cha tôi đã đi đón khách. Nhưng nỗi buồn ấy chưa vơi thì một tai họa khác lại giáng lên đầu tôi.
Một hôm tôi đang học thì một bà hàng xóm hớt hải đến lớp, báo tin cha tôi bị nạn cấp cứu đưa vào bệnh viện, không biết sống chết ra sao. Chị hộ lý đón tôi, dẫn vào phòng cấp cứu. Người cha tôi quấn đầy băng trắng xóa, nằm bất động. Tai nạn bất ngờ xảy ra cùng cha. Khi cha đang chở xe hàng nặng leo lên dốc cầu, bị một xe ô tô đi ngược chiều quệt làm cho cả xe hàng đè lên người cha. Tôi ôm chầm lấy cha khóc như mưa.
- Cha ơi! sao mà khổ thế cha ơi!
Cha tôi nuốt đi những giọt nước mắt. Bàn tay khô héo xoa lên đầu tôi. Cha nhìn tôi như muốn dồn tất cả tình yêu thương trước khi lìa khỏi cõi đời, thật ân hận biết bao, có phải đã có lúc tôi dày vò cha về chuyện người tình.
Cố gắng lắm cha mới mấp máy được đôi môi.
- Thu Trang... con.
- Dạ...
- Con...có... hứa... với cha... không?
- Dạ... có cha ạ!
- Từ giờ phút này... con phải sống... tự lập... vì không... có ai nuôi con... - Dừng một lúc cha nấc lên - Cha thật có lỗi vì để con côi...
Tôi òa lên khóc, thương cho số phận của cha và niềm tủi cực của mình. Cha đưa cho tôi một mảnh giấy nhỏ, ghi loằng ngoằng mấy chữ: "Maria Liên - Vĩnh biệt em". Người thều thào nói: "Con hãy giúp cha đưa thư này", rồi tắt thở.
Hàng xóm và bạn bè đạp xích lô đưa cha tôi đến nơi yên nghỉ cuối cùng. Tôi khóc thương cha nhưng thầm hứa trước linh hồn người sẽ đưa thư đến tận tay người tình của cha.
[center]
*****
[/center]
Tôi lên tàu lần theo địa chỉ Maria Liên. Mong mỏi gặp bà, tôi sẽ nói cùng bà rằng cha tôi đã mất. Rằng trên đời này, chỉ có bà và tôi gần gũi nhau.
Tôi thất vọng hoàn toàn khi người chỉ đường cho tôi nói, đây là một làng toàn người hủi sống. Người tôi gặp là một người mặc đồ trắng, có dấu chữ thập đỏ ở mũ, có lẽ bà ta là thầy thuốc. Bà nhìn tôi ái ngại.
- Cô đến thăm ai?
- Dạ, cháu đến thăm bà Maria Liên.
- Cô là gì với bà Liên?
- Cháu... à không ạ!
- Không sao... con đi vào ngôi nhà ở quả đồi thứ ba, có những cây nhãn xanh tốt, nhớ rẽ bên phải...
Tôi đi theo lối chỉ dẫn của bà. Tâm trạng như bị rơi vào khoảng hư vô, sợ hãi. Những hàng cây xanh tốt um tùm đầy quả ngọt, vi vút tiếng chim kêu. Ðó đây, tiếng thổi sáo của trẻ mục đồng làm xao động trời xanh. Ðàn trâu phô bầy những chiếc lưng tròn béo mộng. Tiếng suối chảy róc rách như tiếng đàn của thiên nhiên vỗ vào lòng đất. Xa kia, những ngôi nhà đầy ngoạn mục như chiếc lá đính vào núi đồi màu xanh lam. Chim muông, trái thơm quả ngọt đầy thân thiện. Nhưng chỉ có con người xa lạ, như không có họ ở trần gian.
- Này cô kia...đi đâu đấy? - Tôi nghe một giọng nói như dội lên từ âm phủ.
Một người, hai người và rất đông từ lùm cây hiện ra cùng tiếng nói. Mặt họ đỏ rực như thể được nung từ mặt trời. Tia mắt nhìn ánh lên nẩy lửa, chắc ở trong mỗi con người kia đang bị cắn rứt bởi tật nguyền. Mũi sứt sẹo, chân bước tưởng có thể rơi ra từng đốt. Tôi rụng rời không nói được nên lời.
- Dạ... con... đến thăm... bà Maria Liên!
- Nhà thứ ba, đi...đi...í í í... -H ọ biến mất vào lùm xanh. Họ không muốn cho ai nhìn thấy mình, nhìn thấy sự bêu riếu của tạo hóa.
Trời ơi! Thế hoá ra cha tôi lại yêu một người bị hủi ở chốn này ư? Tôi muốn bỏ chạy, chạy cho thoát khỏi nỗi ghê rợn này. Nhưng một tiếng nói sâu lắng, thiêng liêng như là lời nguyền trong tôi. Hãy vì cha, vì người cha tội nghiệp mà cố lên, Thu Trang. Tôi leo lên sườn đồi, quên phéng đi mọi lời chỉ dẫn. Tôi vào một ngôi nhà lợp lá gồi xinh xinh. Một người ăn mặc bộ đồ áo dài, đầu trọc lốc, đang gõ mỏ đánh nhịp cho tiếng tụng kinh.
- Nam... mô... A... di... đà... phật... cứu khổ... cứu nạn...-Những lời sau đó dính vào nhau thành một chuỗi dài.
Tôi lễ phép hỏi:
- Thưa cụ... cho con hỏi ạ!
- Mô phật! - Một cô gái còn rất trẻ quay lại nhìn tôi.
- Bà Maria Liên ạ - Tôi nói.
- Bên quả đồi thứ ba, đi...đi!
Những lời nói rời rạc, ánh mắt lạnh lẽo muốn xua đuổi. Tôi hấp tấp chạy để tránh ánh mắt lạnh lẽo của cô gái. Mong sao đưa được mảnh giấy đến bà Liên - người tình của cha tôi.
Leo lên quả đồi có ngôi nhà gỗ. Một người mặc đồ đen đang gục vào cây thánh giá có hình đức chúa chịu nạn, giọng nức nở.
- Lạy đức chúa trời... cứu vớt lấy chúng con là kẻ có tội...
Chờ cho lời cầu kinh dứt, tôi lên tiếng.
- Thưa bà, bà có phải là Maria Liên không ạ!
Bà ta giật mình quay lại nhìn tôi. Mặt mũi méo xệch đi như vừa bị một bàn tay vô hình bóp méo. Bàn tay phẩy phẩy không che nổi những đốt đã rụng.
- Không...Tôi không biết người là ai... đi... đi...
Nén nỗi uất hận vì thương cha, tôi lễ phép hỏi:
- Thưa bà... cha tôi đã chết... Nếu bà không phải là người nhẫn tâm thì nhận lấy thư này.
Bà Maria Liên vụt chạy đến bên tôi, cầm lấy tờ giấy tay run rẩy. Tôi kịp nhận ra rất rõ, người tình của cha. Bà mặc dù bị bệnh tật tàn phá nhưng vẫn đẹp... Không nén được tôi khóc lên thành lời: "Khổ lắm cha ơi, là cha ơi!".
Bà nhìn tôi trừng trừng, tôi không chịu nổi cái nhìn dữ dằn ấy, quay đi chực bỏ chạy.
- Khoan!
Bà đến cạnh tôi, đôi mắt mở to.
- Thu Trang...- Bà phải nén sự nghẹn ngào mới thốt được ra lời.
- Bà... ơi... cha tôi mất rồi!
- Trời ơi! Con... con hãy tha thứ cho mẹ... Mẹ Thu của con đây...Vì tương lai của đời con...mẹ không muốn cho mọi ngưòi biết con có người mẹ bị hủi nên ra đi từ lúc con lên hai... Trời ơi... Thu Trang... Cha của con đâu rồi?
Tôi gục vào ngực mẹ, gọi: "Mẹ ơi!"
Phải, trên đời này tôi rất cần mẹ.
- Ông đừng nhắc đến ngày Tết nữa. Cứ xem lịch là biết chứ gì, đêm mai là đêm Giao Thừa... Nhưng tôi không muốn nghe những chuyện đó...
Nàng nói một cách lạnh lùng, môi nàng bình thản nhấp một chút rượu. Chàng để ý ly này là ly Martini thứ năm mà nàng uống. Hơn một tiếng đồng hồ trôi qua, nàng vẫn ngồi bất động trên chiếc ghế bành đặt sát góc tường. Trong phòng chỉ có ánh sáng mù mờ vì được thắp bằng đèn cầy, mỗi bàn một cây nhỏ. Ban nhạc chơi không ngừng nghỉ, đều đặn những điệu chậm chạp nhẹ nhàng, chập chờn từng cặp ôm nhau khiêu vũ trong bóng tối.
Những ngày cuối năm, người ta tổ chức tiệc tùng ăn nhậu liên miên, ở đâu cũng tưng bừng náo nhiệt. Bởi thế đêm dạ vũ tại ngôi nhà sang trọng này, thật hiếm có và khác hẳn những chỗ ồn ào khác. Một bầu không khí lịch sự và êm ấm, khách khứa đều trông có vẻ tươm tất đứng đắn. Tấm thiệp mời ký tên bởi một ông nhà giàu nổi tiếng và sành điệu.
Một người bạn đưa chàng đến đây. Rồi y biến mất trong đám người để tìm một người đàn bà y đã hẹn trước. Chàng tìm một chỗ ngồi khuất lấp kín đáo nhất, chỉ gọi người bồi đem rượu một lần, rồi chàng không lui tới xê dịch gì nữa, không chào hỏi gì một hai người quen mà vì say mê nhảy họ cũng không để ý đến chàng.
Khi mắt chàng đã quen với bóng tối, đã nhìn thấy rõ ràng một vài khuôn mặt, chàng nhìn thấy nàng. Một người đàn bà chưa hề quen biết. Nàng cũng ngồi một mình như chàng, cũng uống rượu, nhưng không hút thuốc lá. Chàng không thấy rõ chiếc áo dài của nàng màu gì nhưng có lẽ là một màu vàng sẫm. Tóc nàng bới cao, trông có vẻ là một người đàn bà đã có chồng, nhưng có lẽ là không phải, bàn tay nàng một khi cầm chiếc ly đưa lên môi không thấy mang nhẫn cưới. Thỉnh thoảng một cô gái đến nói cười với nàng một chút rồi bỏ đi, chắc là cô bạn của nàng. Một vài người đàn ông đã đến mời nàng khiêu vũ, nhưng chàng thấy nàng nhẹ lắc đầu từ chối.
Khi chàng gọi người bồi rót thêm rượu cho nàng, nàng nhìn chàng nói : "Cám ơn". Chàng trả lời bằng một câu nói thông thường, rồi chàng gợi chuyện bâng quơ một vài câu thông thường, nàng trả lời vắn tắt theo điệu xã giao thông thường. Và hết, chỉ có thế. Khi chàng muốn nói chuyện nhiều hơn một chút, như nhắc đến ngày Tết sắp tới, nàng có vẻ khó chịu và buồn bực.
Nàng ra dấu không bằng lòng với đề tài loại đó. Chàng im lặng không biết nên nói thêm một lời nào, chàng hút một điếu thuốc và chợt nhớ cái câu nói thật chán ngắt:
- Xin lỗi... khói thuốc có làm cô khó chịu không?
Nàng lắc đầu.
- Chắc cô cũng biết hút thuốc?
Nàng vẫn lắc đầu, nhưng nhẹ đưa tay tỏ ý muốn nắm lấy bao thuốc lá. Nàng cầm một điếu. Chàng nghiêng mình gần lại định quẹt lửa cho nàng nhưng nàng đã châm thuốc bằng đốm lửa nhỏ của ngọn nến.
Nàng chợt nói:
- Lúc nãy ông vừa nói gì?
- Cô đã nói là không muốn nghe.
- Ông cứ nói lại đi.
Giọng chàng đều đều:
- Tết, mọi người đều về với gia đình. Cả nhà thao thức suốt đêm trong đêm Giao Thừa. Rồi sáng sớm mồng một, những ngày nghỉ ngơi thong thả, uống rượu và đánh bài suốt mấy ngày đêm...
Nàng hơi mỉm cười:
- Ông thích những thứ đó lắm sao?
- Ai cũng thích cả.
- Tôi tưởng khi mình còn nhỏ mới thấy thích.
- Lớn rồi cũng thích chứ. Nhưng sợ không có được nữa.
Nàng dịu tắt điếu thuốc, hỏi nhanh:
- Thế bây giờ ông còn có được những điều đó không?
- Điếu thuốc của cô chưa hết sao đã...
- Ông còn có được cái Tết như hồi xưa không?
- Không.
Chàng lặng lẽ uống một hớp rượu, hơi hối hận vì đã mở đầu cho những chuyện về ngày Tết. Thật ra, chàng cũng không thích đề tài loại này. Nhưng bây giờ, nàng có vẻ không chịu ngừng lại:
- Tôi cũng thế.
Chàng hỏi:
- Bao lâu rồi?
- Bao lâu... cái gì ạ?
- Cô hiểu mà... Nghĩa là đã bao nhiêu năm rồi cô không được...
- Tôi hiểu. Có lẽ gần mười năm.
- Lâu quá nhỉ.
Nàng lắc đầu, chàng không hiểu ý nghĩa của cử chỉ đó.
Người bạn chàng bỗng trở lại, đem theo giới thiệu một cô gái cho chàng, nhưng chàng nói chàng không muốn khiêu vũ, chàng cám ơn và nói hãy để chàng ngồi yên một mình.
Khi người bạn đi khỏi, nàng nói:
- Ông định ngồi đây có lâu không?
- Chắc là lâu. Khi nào người ta về hết.
- Ông có ý định tìm một người bạn nào để trò chuyện hay nhảy với ai không?
- Không. Cô vừa biết rồi.
Nàng lặng yên có vẻ suy nghĩ đắn đo một điều gì. Rồi nàng bỗng hỏi thật bất ngờ:
- Ông thích nghe tôi kể chuyện không...
Chàng mỉm cười:
- Thích chứ. Hồi nhỏ tôi vẫn thường nghe mẹ tôi kể chuyện cổ tích đến mê mẫn. Trước khi đến đây, tôi cũng vừa đọc một cuốn truyện...
- Như thế nào?
- Đại khái có một người đàn ông khi biết được người tình của hắn, một người đàn bà có chồng, hết lòng yêu hắn thì nàng đã chết. Trước đó, hắn tưởng người đàn bà ấy yêu người khác, hắn xa nàng vì quá ghen tương, ghen với cả chồng nàng. Chìa khóa của câu chuyện là một tập nhật ký của nàng mà hắn đọc được khi đã muộn...
Nàng có vẻ lưu ý:
- Rồi sao nữa?
- Còn gì nữa. Đến đó là hết chuyện. Như thế là "Kết Thúc Một Chuyện Tình", truyện của Graham Greene.
Nàng thở dài:
- Thế là ly kỳ hơn chuyện của tôi sắp kể rồi.
- Tôi không thích những gì "ly kỳ, éo le" đâu.
- Thế thì được. Nhưng gần Tết rồi, ông có ngại nghe chuyện buồn không?
Chàng lắc đầu. Nàng quay sang nói một cách tự nhiên:
- Ông cứ ngồi gần lại tôi... Tôi bắt đầu dây, ông có thể ngủ gục nửa chừng nhưng đừng ngắt lời hoặc hỏi gì cả.
Chàng nghe theo lời nàng, nhưng khi sắp nhìn thấy mặt nàng rõ hơn, nàng bỗng thổi tắt ngọn nến cắm trên bàn. Nàng trở thành một bóng đen. Chàng không còn nhìn thấy gì hết.
Chỉ có giọng nói của nàng, và tiếng kèn đồng của người nhạc công dã dượi lan đi khắp căn phòng.
- Cũng kỳ cục thật. Tại sao tôi lại kể cho ông nghe... Tôi đâu quen biết gì ông...
***
Năm đó, tôi được mười tám tuổi, học lớp đệ nhị tại một trường nữ tư thục ở tỉnh X... Thuở làm học trò thật là vui. Mỗi khi tan trường, tôi và vài ba đứa bạn gái thân nhất còn dạo một vòng ven bờ sông. Thế là bao nhiêu gã thư sinh lò dò theo sau một đoàn, xầm xì bàn tán, mà tôi chắc đó chỉ toàn là những lời trầm trồ ca tụng. Thỉnh thoảng một anh chàng nào đó bạo miệng nhất thốt lên vài lời b%
C31205
Đôi hàm răng trắng trong đều quá,
Môi thắm, mắt huyền, suối tóc mây,
Đồng tiền lúm xuống hai bên má,
Nốt ruồi tình tứ mép thơ ngây.
Sống mũi thanh thanh, đầu mũi nhọn,
Với hai cánh nhỏ nhếch đều lên,
Như hình nụ cúc xinh và gọn,
Mang vẻ tinh anh trộn nét hiền.
Nhìn ai, nàng bỗng thành quen biết,
Rung động bờ vai, miệng nở hoa,
Cười vui như tiếng đàn tinh khiết
Nẩy nhẹ mau trên những phím ngà.
Hàm tiếu tô hồng quanh đất thấp,
Nắng loè, mây tản khắp trời cao.
Lòng mê, trí dại, hơi men nhấp,
Say suốt ngày đêm, vẫn khát khao.
Người yêu tìm tự thuở xa xôi,
Một phút gặp nhau, quyến luyến rồi.
Gom suốt non cao cùng đất rộng
Ngọc vàng, đổi lấy nụ cười thôi.
Vị giáo sư luật học yêu cầu một sinh viên xuất sắc trả lời câu hỏi tình huống: "Nếu anh (chị) phải trao cho ai đó một trái cam, anh (chị) sẽ nói thế nào?".
Người sinh viên đáp:
- Em sẽ nói: "Mời ngài dùng trái cam này!"
Giáo sư giận dữ:
- Không thể như vậy được! Hãy nghĩ như một luật sư xem nào.
Sinh viên hắng giọng:
- Vậy thì, em sẽ nói với người đó: "Tôi, sau đây, trao và chuyển quyền sở hữu toàn bộ và duy nhất của tôi với tất cả các tài sản, quyền lợi, quyền hạn, nghĩa vụ, lợi ích của mình trong trái cam này cho ngài, cùng với toàn bộ cuống, vỏ, nước, cùi và hạt của nó, với tất cả các quyền hợp pháp cắn, cắt, ướp lạnh hoặc ăn nó, quyền được trao nó cho người khác với tất cả cuống vỏ, nước, cùi và hạt của nó. Tất cả những gì được đề cập trước và sau đây hoặc bất kỳ hành vi, hoặc những hành vi, phương tiện thuộc bất kỳ bản chất hoặc loại nào không tương hợp với tuyên bố này, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, đều không có giá trị pháp lý...".
1242Đài nộn nhụy hóa nguồn trinh tinh khiết
Ướp một làn hương rượu quyện lâng lâng;
Tràng cánh trắng biến ra da thịt tuyết,
Một tiên nương mừa tựa một giai nhân,
Ngửng đôi mắt chứa mùa xuân phẩm tiết,
Giữa bài thơ... đưa vẳng tiếng ngân ngân.
Ôi sắc đẹp ! anh hoa dồn vũ trụ !
Phẩm tràng sinh ! tinh chất khí âm dương !
Mi làm long phím lòng muôn trinh nữ;
Muôn tài hoa nghiêng trước vẻ thiên hương.
Mi rớt ngọc cho vang muôn tình tứ;
Mi nhả sâm ngọt lịm vạn sầu thương.
Giai nhân đi trong chiêm bao ẻo la?
Để lời ca gợn sóng khí hoa men;
Tay búp sen kẻ lên vàng óng a?
Những đường thêu kim tuyến rúng đêm huyền.
Ngừng hơi thở... ta nép trong bóng lá
Để vần thơ theo nhịp điệu thuyền quyên.
Ta những muốn sầu thương thôi biểu lô.
Sắc trong màu, màu trong sắc; hân hoan...
Ta những muốn mùa đông nhường lại chỗ.
Nhạc gầy hương, hương gầy nhạc; lan man...
Ta những muốn màn đen về cõi mô.
Cả không gian là bể sáng tràn lan...
Rồi sắc đẹp hiện ra trong chính phẩm
Linh thiêng như mây nước đỉnh Nga My !
Và muôn hồn hoa lên vì say ngấm.
Và muôn lòng phát tiết cả uy nghi;
Đêm nầy đây ngời ngọc ngà sa gấm
Sắc đẹp vừa hiện giữa đóa đồ mi.
Một ông quan ăn tiền rát quả. Có giấy dổi quan đi nơi khác. Ðợi mãi chẳng thấy ma nào đến tống tiễn cả, bà quan gọi nha lại vào, trách:
- Dân tình ở đây sao mà bạc thế! Quan phụ mẫu sắp đổi đi nơi khác mà chẳng đứa nào lên tiễn chân cả!
Nha lại thưa:
- Bẩm bà lớn, cả hàng huyện đã sắp sẵn lễ tiễn quan đầy đủ rồi đấy ạ!
Bà huyện mừng rỡ, hỏi:
- Họ lễ gì thế các thầy?
Nha lại ân cần thưa:
- Bẩm, toàn gạo và muối...
2528Bà yêu quý của đời tôi,
Những gì mong đợi rồi cũng tới. Năm mươi năm, bà ạ, con số tròn trĩnh như một chu kỳ. Có mấy người trong đời có thể có được ngày kỷ niệm hiếm hoi này? Chắc hiếm lắm phải không bà? Tôi rất hạnh phúc, vì giữa cõi đời phức tạp, bà và tôi đã cùng nhau gìn giữ để có ngày „Khánh Tuế“ hôm nay. Tôi không biết chữ Khánh Tuế mà các con chúng ta cho viết trên vuông lụa đỏ để tặng cho chúng ta, có đúng không? Thường thì chữ này chỉ dùng để chúc thọ, chúc mừng tuổi Hạ của chư vị Tôn Đức đạo trọng đức dày chốn Thiền môn. Song cậu cả Tuệ Sinh của chúng ta cứ cả quyết là cậu có lý, vì trước khi cho viết chữ ấy, cậu đã thỉnh ý Hoà Thượng Tâm Hạnh, Thầy Bổn Sư của cậu. Cậu kể Hoà Thượng dạy rằng: "Ông bà cụ nhà con, dù rằng chỉ thọ giới Bồ Tát, không chịu giới Sa Di hay Tỳ Kheo, song hai vị đã sống một cuộc đời đạo hạnh, sống đúng theo lời dậy của Đức Thích Tôn, làm người con Phật chân chính, phát tâm theo chí nguyện Đại Thừa, hành tâm Bồ Tát, trên cầu Trí Tuệ Phật, dưới tiếp tay bố thí Pháp và hoá độ chúng sinh. Không chểnh mảng trong việc thúc liễm thân tâm, noi gương tu tập tinh tấn như những thiền sư đã bước vào cửa Không chân chính. Hai ông bà cụ là thiện tri thức của nhau, cùng sách tấn nhau trên con đường đạo vị giữa dương thế ta bà. Tại sao không thể dùng chữ Khánh Tuế để mừng thọ ông bà chứ!?" Nghe cậu cả Tuệ Sinh thuật lời Hoà Thượng Tâm Hạnh như vậy, tôi vô cùng cảm động, song vẫn cảm thấy mình chưa hề một mảy may xứng đáng. Chúng ta chỉ là những phàm phu giữa cuộc đời. Nhìn những gương Thánh Đức của chư Lịch Đại Tổ Sư, chúng ta chẳng dám một phần nhỏ nhoi so sánh. Dẫu rằng đã lâu nay, cả bà và tôi đều chăm chỉ thực hiện sáu phẩm giá Thiền Môn là Lục Độ Ba La Mật. Chúng ta đã dùng tâm bố thí, vì của cải vật chất chỉ là giả huyễn, hơn nữa theo Bố Thí Ba La Mật thì không có người nhận bố thí và không có người bố thí. Đôi khi chúng ta còn vướng vào chữ công đức, tức còn có người cho người nhận. Phẩm hạnh tu hành này, chúng ta chưa ráo rốt. Chúng ta tu theo Tinh Tấn Ba La Mật, song nhiều lúc thân tâm chúng ta bất kham, tôi muốn ngủ thêm chút nữa, trước giờ công phu buổi sáng. Bà siêng năng hơn tôi. Vì khi tôi còn mơ màng trong chốn "mộng trung mộng hữu" thì đã nghe tiếng bà thỉnh khánh đánh chuông bên tịnh thất của bà. Nhiều khi tôi trì Chú Lăng Nghiêm mà tâm la đà về quá khứ, đến vị lai. Bà trì Chú Đại Bi nghe có tiếng Cam Lộ tuôn trào. Vì vậy trong Tinh Tấn Ba La Mật chỉ có bà thực hiện được phần nào, còn tôi thì còn mịt mù giải đãi lắm. Nhẫn Nhục Ba La Mật thì cũng chỉ là bà. Cái tính nóng như Trương Phi của tôi ngày trẻ nay đã bớt chút chút, song mới trở thành Trương Phì chứ chưa thể thành Hàn Tín.... Bà ơi, bà xứng đáng hơn tôi bà ạ. Bà biết đến Đạo, đến con đường giải thoát sau tôi. Nhưng bà tinh tấn, dũng mãnh và thực thi nhiều hơn tôi gấp bội. Tôi chỉ là học giả, còn bà là Hành Giả của Đạo Phật. Ngày bà mới đến bên tôi, bà đã tôn tôi làm „thầy dạy Đạo“ cho bà. Dù rằng thầy Bổn Sư của bà là vị cao tăng của thời đại. Ngài chỉ đứng sau Sư Phụ tôi một chút. Trí tuệ và Đức tu của Ngài tỏa sáng mười phương. Nhưng bà cứ thích hỏi tôi con đường vào Đạo. Bà bảo thỉnh ý của thầy Bổn Sư nhiều quá là ích kỷ, vì thầy còn phải dạy cho bao người khác nữa. Nào có phải mình bà là đệ tử? Bà cũng có lý, song bà có biết đâu tôi ngày ấy chỉ là một lý thuyết gia trong biển kiến thức của chư Phật. Tôi có học nhưng thiếu hành. Chỉ vẽ cho bà những môn Tuệ học cao siêu, song tự bản thân tôi chưa hề chứng nghiệm. Tôi khác biệt với chư Tôn Đức trong Thiền Môn là vậy. Có thể ở khía cạnh nào đó, vì được Sư Phụ tận tâm giáo huấn, tôi lượm lặt được chút ít kiến thức hơn một vài vị Sư thiếu may mắn. Song so về hành trì, tôi lại chỉ đáng là đệ tử sơ đẳng của một chú tiểu tại Chùa quê. Nhưng bà hỏi thì tôi nói, khi nào giảng Pháp cho bà, tôi cũng niêm hương trên bàn thờ Phật, cầu oai lực của chư Phật hộ trì cho tôi được ân sủng nói đúng theo Chánh Pháp. Vâng, bà đã hỏi tôi những câu hỏi từ rất giản đơn, đến rất cao siêu. Tôi nhớ mãi câu hỏi đầu tiên bà đặt ra: "Tại sao phải ăn chay?" Ồ dễ quá, tôi giảng cho bà 15 phút bà liền hiểu và phát tâm ăn chay mổi tháng 4 ngày. Câu kế tiếp bà hỏi: "Là thế nào để biết mình tu theo Chánh Pháp?" Tôi đã rụng rời, vì câu này nếu muốn giảng ra thì phải hết mấy ngày trời. Tôi có gắng giải thích cho bà bằng phương pháp quán chiếu "Vô Thường, Khổ, Vô Ngã" Vạn vật đều vô thường, đều giả hợp mà có, đều do thức biến mà sinh. Thọ thị khổ, vì có cảm thọ nên người ta thường có cảm giác lạc và khổ. Lạc qua nhanh, khổ còn đọng lại. Hãy cẩn thận đừng để lạc vào Pháp Môn "Phi Tưởng, Phi Phi Tưởng!" Còn Vô Ngã vì vạn Pháp vô ngã và ta tu đạo Bồ Đề phải cố gắng thoát khỏi cái tự ngã ràng buộc. Phải biết ứng dụng theo tinh thần "Ưng Vô Sở Trụ, Nhi Sinh Kỳ Tâm" của Kinh Kim Cương... Tôi giảng cho bà nghe nửa ngày, bà cũng mới ậm ừ, bỏ tôi ngồi đó mà đi nấu cơm. Ngày nay thì bà đã thấu triệt rồi, vì bà đã sống những năm sau này với tinh thần "gần như vô ngã." Nếu nhìn lại chuỗi ngày bà cố công tầm Đạo, hành trì, cũng như những thành quả bà đạt được, tôi thật hãnh diện vì bà. Tôi chẳng còn xứng đáng là vị "thầy" của bà nữa, vì nhiều phẩm hạnh bà đã vượt xa tôi.
Những năm qua, bà và tôi đã mang Đạo vào đời, mang đời vào Đạo. Tuy sống trong cảnh thế gian, nhưng chúng ta cố gắng cùng nhau tu tập. Ta mang tâm tỉnh thức vào đời để thấy mỗi phút hiện tại đều đáng sống, đều đích thực. Ta lại học theo tinh thần "một là tất cả, tất cả là một" để không phân biệt đối xử với tha nhân. Bà còn đi thêm một bước, học hạnh của "Thường Bất Kinh Bồ Tát" để có thể cung kính với tất cả mọi người xung quanh. Chúng ta đã dùng tịnh tài để cúng dường chư Tăng, làm công tác từ thiện giúp người nghèo, lập Học Viện đào tạo Tăng Tài, mở hội khuyến học, tạo các học bổng cho thanh thiếu niên hiếu học mà nghèo. Đúng vậy bà ạ, bà là người bạn đời, bạn Đạo của tôi. Đời tôi nếu kể đến những điểm đắc ý nhất, tôi phải nói đến bà, đến người vợ, người bạn, người tình, và người Thiện Tri Thức.
Trong buổi công phu chiều nay, tôi đã thắp một đỉnh trầm thơm, lắng lòng thiền định trước tôn tượng Đức Bổn Sư. Nhưng tâm tôi không tịnh như mọi hôm, tại vì quá nhiều điều trong quá khứ chợt trở về. Tôi thấy mình còn phàm tục quá, vì Bồ Đề Đạt Ma đã nói: "Tâm quá khứ đã qua, tâm vị lai chưa tới, tâm hiện tại không tìm thấy..." Vậy mà tôi vẫn để cho ký ức làm xao động tâm tư. Tôi vẫn muốn thốt lên lời cảm tạ bà! Nếu bà là tôi và tôi cũng là bà thì sao phải cảm tạ nhau cơ chứ? Tôi vẫn yêu bà hơn tất cả mọi người trên thế gian! Nếu tôi chứng ngộ, thì tôi đã yêu bà như tất cả mọi người và yêu mọi người như bà! Tôi vẫn mong lấy một cái hẹn với bà trong kiếp lai sinh, tiếp tục làm vợ chồng! Nếu tôi đã dứt thói phàm phu, thì sao không cầu mong bà ở vị trí khác, lại vẫn cầu bà làm vợ! Bà ơi, tôi còn phàm phu thật, song tôi nghĩ bà cũng hài lòng và hạnh phúc với cái chất phàm phu nơi tôi. Nếu không thì....
Tôi nghĩ bà đã rất hài lòng với Đám Cưới Vàng của chúng ta đêm qua. Dù rằng những bạn bè và tôn trưởng của chúng ta chẳng còn cùng ta tham dự như trong đám cưới bạc. Nhưng tôi vẫn thấy họ hiện hữu nơi đây. Nhìn lũ con cháu của chúng ta vây quanh, tôi đã thấy mình hoàn thành nhiệm vụ. Bà ơi, bà đã cười vui biết mấy. Bà là hiện thân của bà tiên dịu hiền, phúc hậu. Trong lúc bà ôm cháu Tôn Duyên, con út vợ chồng cậu ba Tuệ Học vào lòng mà hôn, tôi chợt nhớ đến Mẹ tôi quá. Ngày đám cưới vàng của Ba Mẹ tôi, thằng Tuệ Học cũng mới 6 tuổi như cháu Tôn Duyên bây giờ. Thời gian cứ qua đi như dòng sông. Cũng đến ngày nào đó những cặp vợ chồng con chúng ta làm Đám Cưới Vàng của chúng, chúng sẽ nhớ đến bà đến tôi, như tôi đang nghĩ đến những đấng Sinh Thành và Dưỡng Dục chúng ta bà ạ!
Dù rằng bà đã đọc những dòng tôi viết cho bà hai hôm nay, bà đã mắng khe khẽ vào tai tôi: "Ông già mất nết!" Nhưng tôi thấy những dòng lệ long lanh sung sướng nơi khoé mắt của bà. Tôi biết bà cảm động và sung sướng, nên tôi kết thúc lá thư bằng điệp khúc của "ông già mất nết":
ANH YEU EM
Chồng của Vợ
àn bà góa nọ, vốn cũng biết chữ, thấy thầy đọc bậy nhưng giữ phép lịch sự bà ta không nói gì.êm đi cúng có "Tù tì" với bà góa phụ kia. Thế nên mới có câu hát rằng:Một bà Bá tước thết tiệc tại lâu đ
Mày có cho chó ăn nấm không?
Tên ấy đáp:
Dạ có.
Tức thì bà tru tréo lên:
Ối trời ơi! Chúng ta bị ngộ độc rồi.
Toàn thể quan khách đều hốt hoảng, lo sợ. Một vị bác sĩ trong đám quan khách bảo tên đầy tớ:
Đem xác con chó đến tôi khám trước coi thế nào.
Tên này bình tĩnh thưa:
Xác nó nát nhừ không thể đem đi được. Bà chủ tôi không hỏi vì sao nó chết. Nó bị xe cán trước lâu đ
Ngoài cửa sổ có cành cây thưa lá đong đưa, tựa tay dong vẫy chàọ Dường như gió luôn lùa qua và mặt trời thì vẫn dấu mặt từ hai hôm naỵ Những tảng xi măng xám chận bít tầm nhìn, dãy nhà bên kia đường buồn câm như thứ sắc màu của một trần mây thấp, nặng trĩu nước? Khuất lấp từ đâu đó, có tiếng rì rầm cùa từng chuyến tàu điện băng ngang; tiếng kêu nghe bất thường cùa đàn quạ đen luôn khuấy động vào trí óc những điều không mấy vuị Hơi thảng thốt.
" Dậy sớm thế? Bên chỗ ông ở giờ này mới có hai giờ sáng."
Gia chủ mặc pyjama xộc xệch, vừa đi ngang và chấm dứt câu nói bằng cách đóng lại cánh cửa phòng vệ sinh. Những con quạ vẫn còn khản tiếng, như bài kinh cầu đọc chưa xong, trượt xuống từ những mái ngói đầy rêu xanh. Hai giờ sáng? Ở bên ấy hắn không nghe quạ kêụ Métro thì hoàn toàn di chuyển êm thắm dưới lòng đất chứ không trồi đầu lộ thiên như ở đây và người ta sẽ chẳng thể đứng dòm trời ngó đất giữa canh khuya được. Nằm trên giường, vùi mặt vào chăn gối, đợi bình minh gọi bằng thứ ánh sáng gắt gao của một ngày hè. Và ngày hè thì rỗi việc đến độ bần thần. Hắn muốn đánh đổi, muốn làm khác đi nên đã tom góp được ít tiền và chiếc vé máy bay British Airways khứ hồi làm hắn chóng mặt. Đang cao điểm, muà du lịch. Bạn chẳng thể mua ở đâu với giá rẻ hơn. Người ta nói thế. Hỏi có " ô kê" ?không? Hắn " đắc co" và giờ này hắn đứng đây nghe quạ kêu giữa bầu trời xám đặc màu chì, nơi mà thời gian chạy trước chốn vừa rời đi những năm giờ sai biệt. " Mặt trời không bao giờ tắt trên đất nước Anh!" . Câu nói thật quyền hành, thật cha chú. Sương mù sẽ chẳng tan trong đầu óc của những tên địa chủ.
" Muốn đi thăm thú mọi nơi ông phải ở đây khoảng một tuần."
Gia chủ đi ra, tiếng nước trong bồn cầu còn chảy xuống, rầm rộ đuổi theo sau lưng. Đầu bù tóc rối, những chữ ấy không chỉ nhắm vào thành phần năng nổ lao động. Bạn hắn vừa thức giấc sau giấc ngủ và dẫu có mộng lành, người nằm trên giường thường không ngồi dậy với một đầu tóc ngó thẳng thớm. Có thể hắn góp phần làm nguyên nhân tạo cho mái tóc ấy rối thành một ổ quạ? Hắn đã từ xa tới dừng chân xin trú ngụ, làm xáo trộn sự bình thường mà người ta cất công tạo ổn định từ nhiều năm.
" Ông sang đây bao lâu rồỉ" Hắn hỏị
" Hơn mười năm. Cho là vậy đi, tôi ngờ vực trí nhớ mình lắm. Tôi ngại sự hồi tưởng."
" Tôi cũng thế. Tuy vậy tôi còn nhớ một điều: Chúng ta xa nhau đã hai mươi năm!"
" Dữ vậy à? Đời sống là cái quái quỉ gì vậỷ Hai mươi năm, nếu nghịch sớm, giờ này đã có cháu nội cháu ngoại đầy đàn rồi!"
Gia chủ tóc đã điểm sợi bạc. Bụng đã lớn và có điều gì đó cướp mất sự linh hoạt nơi điệu bộ. Người Tàu họ thật hồ đồ trong những ví von, định nghĩạ Tri thiên mệnh là cái khỉ mốc gì? What the Hell...
" Ngọc ra saỏ" Bạn hắn lên tiếng khi xây lưng pha chế cà phê.
" Tôi không biết rõ, bởi vậy tôi sẽ đi thăm cô ấỵ"
" Thì ít ra ông cũng nắm bắt được một vài điều chứ? Về gia cảnh cô ta chẳng hạn."
" Ngọc đã ly dị, đang ở với một đứa con."
Cà phê giọt ngắn giọt dài chảy xuống từ phin lọc. Muỗng, đường, sữa... mọi thứ đều nằm sẵn ở bàn. Chiếc bàn rộng, còn bày ở đấy hai ba lon trà Đài" loan, quà hắn mang sang. Những cuốn sách, đa phần đã cũ, nằm xa tầm tay vớị " Luân đôn" không hề có một hiệu sách của người Việt. Và người ta hãnh diện đó là thành phố mà bạn không tài nào nhìn ra một sợi giây điện giăng ngang. Mọi thứ đều được cất dấu vén khéo dưới lòng đất. Tựa con đường hầm băng qua eo biển mà hắn sẽ chui đi thăm Ngọc, qua tuốt bên Paris.
Hắn ngồi xuống ghế, ánh sáng ngoài cửa luôn yếu đuối vậy mà hắn thấy rõ một hàng chữ in trên gáy sách: La porte étroitẹ " Bạn hãy mạnh dạn đi vào khung cửa hẹp..." André Gide nói nhiều điều thú vị, nhưng chẳng phải là tác giả câu: " Hành lý nặng nhất của kẻ lữ hành chính là cái ví không tiền." Nặng, nặng lắm. Hắn đã mỏi nhừ đôi chân.
" Dạo đó, vì cớ gì ông và Ngọc phải chia taỷ"
Cà phê thơm tho xộc vào mũị Chẳng có mùi gì thích hợp cho một đầu ngày bằng hương cà phê cả. Hắn gầm đầu vào tách nước đen sóng sánh. Ngọc cũng có một mùi hương tiềm ẩn nơi da thịt, nhưng đó gần là thứ hương dạ lý. Mùi của đêm hôm, của bóng tốị Có Ngọc kề cận, đêm sẽ ngạt ngào hơn, đằm thắm hơn; bóng tối sẽ dịu dàng hơn, huyền hoặc hơn, ngất ngây hơn.
" Dạo ấy tôi tập tành viết văn, có thể đó là nguyên cớ khiến gia đình Ngọc lãnh đạm ra mặt. Tôi thích nhất câu nói tát nước của ông bố Ngọc: " Bố mẹ mày, đồ bán trời không văn tự. Thứ nghèo đói mà luôn lếu láọ"
" Ồng chết rồi phải không?"
" Tôi không biết. Có lẽ vậỵ Người ta chẳng thể sống lâu với sự bẳn gắt đeo bên lưng gần như thường trực."
" Ông ta sẽ khác đi nếu có một thằng rể là bác sĩ kỹ sư."
" Tôi hy vọng thế."
" Chồng cũ của Ngọc làm gì?"
" Nha sĩ."
" Vậy thì ít ra khi về già, ông bố của Ngọc sẽ có một hàm răng giả được tặng không, miễn phí."
Gia chủ nói, có vẻ mỉa mai, có vẻ so sánh. Làm như một thằng văn sĩ sẽ không giúp ích được cho một ai, suốt cả cuộc đờị Hắn nhấm nháp cà phê, nghĩ tới câu khôi hài từng đăng trên báo: " Đừng dại uống cà phê" ?ở London. Bạn không thấy sao, nếu ngon, dân Anh đã không nghiện trà?!"
" Mấy giờ ông phải đến hãng?"
" Tôi khai bệnh. Tôi không đành lòng để cho ông phải chịu vất vưởng một mình ở xứ lạ."
" Nghe như ông đang trò chuyện với một con mạ Như tôi là một oan hồn chưa siêu thoát."
" Tôi nói điều này ông đừng ái ngạị"
" Về Ngọc? Hay một nhận xét về con người tôỉ"
" Về nhiều thứ... Ông tin chuyện ma không? Trong đời ông từng thấy qua người của cõi âm chưả"
Treo trên vách là bức ảnh đen trắng đóng khung một khuôn mặt phụ nữ. Người ấy đã thật sự khiếm diện, đã về với đất lạnh; đã làm căn nhà này trở nên quạnh quẽ toàn phần. Hắn nhìn lên, cảm nhận một nỗi buồn lẫn khuất.
" Tin. Tuyệt đối tin. Ngày mai tôi đi Paris rồi, cho tôi giữ kỷ niệm đẹp về ông, chớ kể những điều chẳng mấy vuị"
" Nhát gan! Sao yếu bóng viá thế? Vợ tôi luôn là người không bao giờ làm phật lòng một aị Đêm qua ông ngủ ngon, có phải thế không?"
" Không."
" Vì saỏ"
" Giờ giấc thay đổị Lạ chỗ nằm. Những chuyện xưa cũ liên quan tới ông bỗng chốc uà về và nhất là nghe được giọng Ngọc trong điện thoạị Tôi trằn trọc, tôi nhớ những thứ vụn vặt về Ngọc. Chưa bao giờ trí nhớ tôi trở nên minh mẫn đến dường ấỵ"
" Tôi nghe phong thanh những điều không mấy hay về Ngọc. Cô ta sống có vẻ buông thả."
" Vậy saỏ"
" Sau khi vợ tôi mất, nhiều người có ý muốn giới thiệu cho tôi một vài cô bạn gáị Ai tốt ai xấu, cô này ra sao bà kia thế nào, họ biết rành rọt hết ráọ Người mình quả thật kỳ lạ. Thảy một phường công an! Trong cái danh sách bá tánh thập phương ấy có ai loáng thoáng nhắc tới Ngọc. Ông hiểu không?"
Hắn thắp một điếu thuốc, thở khói xuống mặt bàn. Ngọc cũng hút thuốc, một đôi khị Điều đó có phải làm xấu đi, bôi mờ cái hạnh kiểm của một người đàn bà?
" Ông có vẻ đăm chiêủ Chắc tôi chớ nên rườm lờị Ông sẽ gặp Ngọc, trực giác của một nhà văn sẽ bày ra cho ông một nhận xét đúng đắn nhất."
" Cám ơn ông. Tôi cũng không tò mò để hỏi rằng, ông đã có một cô bạn mới chưả"
" Mệt mỏị Tôi chỉ biết trả lời có vậy thôị Ở Soho, trên khu phố Tàu có những ổ nhện. Nếu cần, tôi lên đó chọn lựa và trả tiền sòng phẳng chuyện mua bán xác thịt. Thật khỏe trí. Nghĩ tới hò hẹn, đấu láo, diễn kịch, giả dối và thề nguyền. Của cải và sự chia chác phân công tiền chợ tiền nhà... Mọi thứ đó làm tôi sợ hãị Một cái định nghĩa có thể chấp nhận được: Càng về già người ta càng giống như trẻ thơ."
" Trẻ thơ là hạng tuổi chúa đòi hỏi, chưa kể đó là thành phần ưa táy máy tay chân. Ngồi một chỗ không yên, sờ cái này, thử bóp cái kia, ưa thọc tay vào những hang ổ; lỗ cắm điện chẳng hạn."
" Đấy, tôi sợ phỏng tay, sợ điện giật lắm rồị Cho tôi xin hai chữ bình an!"
" Tôi lại nghĩ khác, người ta đâm khó tính khi về già. Ưa bình phẩm, ưa bắt bẻ. Họ luôn để ý tới những tiểu tiết. Họ chẳng thể có được sự hồn nhiên như mấy đứa trẻ. Họ giống như những tờ giấy đã trải qua nhiều lần tái sinh."
" Ông ăn gì không? Bánh mì với trứng gà..."
" Tôi không dùng điểm tâm, một tách cà phê và đôi ba điếu thuốc là đủ. Cầm cự cho tới trưạ"
" Ở đây không bằng Paris, nói riêng về khoản ăn uống. Sang đó rồi, Ngọc sẽ tẩm bổ cho ông. Khi được tẩm bổ, được chìu chuộng, người ta sẽ bớt rắc rối khi nhìn ngó cuộc đờị Có đúng không?"
Hắn nhìn vào mặt bạn, chẳng đọc được điều gì lạ. Vẫn khuôn mặt xanh tái chứa nhiều nếp nhăn, những chân râu mọc tùy tiện. Đã hai ngày, hắn chưa ngó ra sự thư giãn có trên đó. Một gương mặt không hề thay đổi kể cả lúc bỡn cợt.
" Ông còn nhớ thằng Trí không?"
" Trí nàỏ"
" Lý ra ông phải biết nó hơn ai hết. Trí mà hồi xưa từng có chân trong đội bóng của Tổng cục Hoá chất đó."
" Trí nhớ tôi đã suỵ Chịu! Tôi chỉ biết Cảng, biết Tổng cục đường sắt, biết đội tuyển Công an Hà nộị.."
" Đám tang vợ tôi có mặt Trí. Nó hiện ở Bỉ. Có dạo nó đi Paris về, mặc trên người chiếc áo T shirt và ưỡn ngực ra khoe: Quà của Ngọc đấy... Ông ưa nghe kể tiếp không?"
Hắn uống hết những giọt đắng cuốị Lạnh, lợn cợn xác cà phê nhám hột trên đầu lưỡị Bao thuốc Lucky chỉ còn một điếụ
" Tại sao không?"
" Chiếc áo trắng, in công phu tựa hồ một bức tranh thuỷ mạc mà Ngọc cất công lựa mua ở trong một thương xá trên Avenue des Champs Élysées."
" Rồi sao nữả"
" Áo in nhạt hình thiếu nữ khỏa thân, một bên có hàng chữ Tàu viết thật bay bướm mà Trí thắc mắc không tài nào hiểu lấy nội dung."
" Ông thì saỏ Ông đọc có được thông?"
" Dĩ nhiên. Đó là câu nói nổi tiếng của vua Hán Vũ Đế: " Năng tam nhật bất thực, bất năng nhất nhật vô phụ nhân." Nghĩa là: có thể nhịn ăn trong ba bữa chứ không thể thiếu đàn bà trong một hôm. Trí nghe cắt nghĩa xong nó cười ré lên: Ôi! Ngọc quả là người duy nhất đã hiểu thấu suốt tâm cang ta vậy!"
Cánh cửa gương không đón nhận thêm ánh sáng, thủy chung vẫn là thứ màu nhợt nhạt, tựa hoàng hôn đang rơị Tựa điềm báo một cơn mưa sẽ đổ ập xuống. Ngọn đèn vàng được bật lên, nó chiếm ngự mau cái không gian vuông vắn ẩm lạnh. Ánh sáng, tự nó như biết reo vui; hay tại mắt mình nhảy múa nhìn ra hết mọi sự vật đang ẩn náủ
Hắn đứng lên, cầm bật lửa đi lần ra cửa chính. Nơi đó, khuất sau một bức vách có dựng cái bàn thờ người vắn số. Thiếu phụ trong ảnh nhìn hắn bằng một nhãn tuyến long lanh, ngầm nói thật nhiều điềụ Đôi mắt ấy đã nhắm lại khi tròn bốn mươị Chịu hưởng dương mà không muốn hưởng thọ. Hắn thắp hương, cúi đầụ Tai nghe tiếng những con quạ còn xớn xác ở sân sau, như chúng muốn điểm danh sĩ số hiện diện. Hắn thực sự chưa già, chưa đi xong hạng tuổi tri thiên mệnh, nhưng khi cắm hương lên bàn thờ bằng những ngón run, hắn chợt hiểu một điều: Giờ này quanh hắn, bạn bè chẳng còn ai đông vuị Thưa dần, hao hụt, khuất lấp, đổi thaỵ Phải thế không Ngọc? Hẹn gặp ở ga Paris Nord, lần cuối trong đờị